De specialiteit van het huis
Het belangrijkste onderdeel van een elektrische (bas)gitaar is de hals. En de pickups dan? De toonregeling? De brug? En, niet te vergeten, de body? We kunnen er niets anders van maken: de hals is de belangrijkste factor als het gaat om speelgemak, klank, sustain en toon. Maar een hals is ook meteen het meest kritische onderdeel van een instrument. Niet alle en zijn de keuze van houtsoorten, de kwaliteit van de houtvoorraad, het kennersoog waarmee de hals gezaagd is en de eigenschappen van de toets van belang. Maar ook het fretwerk, de radius en, zodra de hals afgebouwd is, de afstelling bepalen hoe 'goed' uiteindelijk het instrument is.
Het is dan ook niet toevallig dat in de loop der jaren (bas)gitaarhalzen onze 'specialiteit van het huis' geworden zijn. Zeker sinds we een paar jaar terug één van onze belangrijkste uitvindingen gedaan hebben: de CarbonTech halspen.
De CarbonTech halspen, geen betere 'ruggegraat' mogelijk…
We verwerken sinds een aantal jaren carbon fiber in halzen, en ook in de zij- en achterbladen van akoestische instrumenten . Carbon fiber is namelijk het best denkbare hulpmiddel voor hout om zowel een gecontroleerde stijfheid als trilling te produceren, maar het heeft geen toon van zichzelf. Dus geen volledig uit carbon fibers opgebouwde halzen: hout blijft in de hoofdrol. Het resultaat: een prachtige, gelijkmatige toon over de gehele hals. Je instrument ontstemt nauwelijks. Maar de klank blijft; hout. En wel de beste klank die dat hout maar kan voortbrengen…
Daarom voorzien wij al onze halzen van de CarbonTech halspen. Een stevig carbon fiber T-profiel, met daarin een stalen, verstelbare halspen. Op zich werkt een traditionele stalen halspen namelijk prima om een hals af te stellen, maar hij zorgt ook voor problemen. Immers, de metalen pen 'hangt' in een luchtkamer, en kan voor valse trillingen en zelfs voor wolfnoten (dode plekken) zorgen. De CarbonTech halspen wordt volledig in de hals verlijmd, sluit strak aan op het hout zonder holle ruimtes. Hij ondersteunt iedere millimeter van de hals.
De CarbonTech halspen is beter te stellen, voorkomt door zijn opbouw wolfnoten en torsie van de hals, draagt bij aan een betere sustain en versterkt prachtige boventonen. Maar deze halspen zorgt bovendien dat de toon van de gitaar strakker en duidelijker is: het geluid van het hout komt (dit blijkt met name in het totaalgeluid van een band) veel beter tot zijn recht. En nee, we zijn niet bezig met uiteindelijk tóch een volledig fiber hals. Bouwtechnisch lijkt het misschien nog steeds een goede oplossing, maar - de eigen klank van carbon fiber blijft nu eenmaal tamelijk oninteressant. Een goede klank kan niet zonder goed hout!
De basis: het hout
Vox Humana beschikt over een schitterende, in tientallen jaren opgebouwde houtvoorraad: de onvermijdelijke, en langzamerhand zeldzame, basis voor een goed instrument. En voor iedere klankkleur die jij in je hoofd hebt, kunnen wij uit voorraad de juiste combinatie van toets en hals aan je voorleggen. Ook de meest exclusieve houtsoorten zijn beschikbaar! In de praktijk worden echter de meeste halzen opgebouwd uit de volgende houtsoorten:
- Maple (esdoorn) is voor de nek het meest populair. Het zorgt voor een heldere en geprononceerde toon, met veel tophoog. Zeker wanneer je voor een maple toets kiest. We beschikken over een voorraad schitterend Canadees 'rock maple', een soort die veel sterker is dan het meer gebruikelijke Europees maple. En rock maple is er ook in prachtige bird's eye- en tiger stripe-varianten.
- Een rosewood (palissander) toets geeft een maple hals wat meer warmte, met iets minder attack en tophoog.
- Een ebben toets geeft net als maple meer sustain, attack en helderheid. Een harde houtsoort, die, gladgepolijst, ook nog zorgt voor veel speelcomfort.
Standaard of maatwerk?
De meeste vraag is er naar standaard halzen voor de bekende gitaar- en basmodellen - maar dan met onze bekende Vox Humana-kwaliteit. Daarnaast zijn alle denkbare opties mogelijk. Dikte, breedte, mensuur en kopmodel zijn op ieders speciale wensen aan te passen. Standaard maakt Vox Humana gitaarhalzen met een compound radius verlopend van 10" bij de topkam naar 16" aan het eind van de toets; dit zorgt voor een optimale bespeelbaarheid bij zowel solo- als akkoordenwerk. Want, bouwers als Leo Fender hadden niet met álles meteen de beste oplossing; vintage Fenders hadden een radius van 10" of zelfs 7,25", wat erg prettig is voor akkoordenwerk - maar een solist moest zijn snaren tamelijk hoog afstellen om te voorkomen dat zijn snaren bij het opdrukken aanlopen. Voor wie dat wil, benaderen we met een combinatie van hout en opbouw ook de feel van een vintage gitaar - of met een nieuwe hals herstellen we een antiek instrument, waarvan de hals niet meer te renoveren is, in oude luister. Maar, we bouwen ook 'ultrasnelle' halzen, die extreem laag kunnen worden afgesteld.
Fretwerk en mensuurlengte
Standaard maken we halzen met 22 frets: halzen met 1 extra fret, zodat met opdrukken een hoge 'E' haalbaar is. Deze halzen passen gewoon op een standaard body. Liever een gewone 'vintage' hals? 21 frets op de hals is natuurlijk altijd mogelijk. En ook halzen met 24 frets zitten in het programma, maar hou er rekening mee dat die uitsluitend passen in een speciale body, met een diepere positieholte en halsinzet! Vox Humana gebruikt om kwaliteitsredenen op de standaardhalzen altijd origineel Dunlop fretdraad, naar keuze in small, medium of jumbodikte. Maar ook hier zijn andere varianten mogelijk. Onze gitaarhalzen hebben standaard een mensuur van 64,8cm (25,5"), en onze bassen van 86,4cm (34"): in feite de Fender-standaard. Andere maten zijn ook mogelijk; wie de feel en (lagere) snaarspanning wil van een Gibson (62,85cm/24,75") of van een PRS (63,5cm/25"), die kan dat natuurlijk aangeven. Bassisten willen voor een vijfsnarig instrument vaak een langere mensuur van 88,9cm (35" in plaats van 34"), om zo de lage B-snaar meer spanning en strakheid mee te geven, maar - wie onze instrumenten uitprobeert, merkt al snel dat ze het eigenlijk niet nodig hebben… Ook hier geldt: de body moet gebouwd zijn op die kortere of langere mensuur!
De afwerking: ook 'van het huis'
Fretwerk is meer dan het aanbrengen van de zaagsneden en het (zonder lijm!) met grote precisie in de snede persen van de fret. Om namelijk een superlage afstelling mogelijk te maken, vlakken we de frets over de gehele hals, en worden ze daarna gerond en gepolijst: alle frets liggen zo van het begin tot het einde van de hals in één lijn, precies even hoog en vlak, strakker kan een hals niet zijn. Geen enkele aanbieder van halzen levert zijn halzen zo perfect afgewerkt af, of, in andere woorden: meestal moet het fretwerk van een 'standaard' via internet gekochte hals nog gevlakt en afgewerkt worden.
Custombestellers, professionele bouwers, zelfbouwers…
Steeds meer professionele bouwers betrekken bij ons hun halzen, en dat doen ze niet zonder reden. Maar ook zelfbouwers kunnen bij ons terecht voor de hals die bij hun project past. Soms kopen zij een hals met een 'vierkante', want nog nader te bepalen kopvorm (paddle head), maar altijd al wel met een perfect gefrette en afgewerkte toets.
Kortom: de prijs van een hals is maar een klein deel van de totale kosten van een elektrische (bas)gitaar. Toch is dat onderdeel voor meer dan de helft bepalend voor de kwaliteit van het instrument. Vox Humana heeft alle ingrediënten in huis voor de perfecte hals: perfect hout, de Carbontech halspen, ervaring met zowel traditionele als met baanbrekende maatwerkmodellen, en fingerspitzengefühl voor een razendsnelle afstelling… Wat voor hals krijgt jouw (bas)gitaar…?
Halzen: de opties
Hout: Maple (Rock maple; opties: bird's eye & tiger stripe), mahonie
Toets: Ebben, rosewood, maple
Halspen: CarbonTech
Lak: Mat, glans, kleur, (minderprijs) ongelakt
Kop: Standaardmodellen (Strat, Tele, JB, PB, etc.), onbewerkt/paddle head, angled/achteroverlopend
Mensuur: 62.85, 63.5, 64.8 cm (gitaar) 86.4, 88.9 cm (bas)
Radius: standaard 10"naar 16" compound radius, varianten op aanvraag
Frets: 21, 22, 24 frets; Dunlop small, medium, Jumbo. Fretwerk wordt altijd gevlakt, gerond en gepolijst opgeleverd, zodat de hals alleen nog op spanning afgesteld hoeft te worden.
Binding: optie
Positiemarkeringen: abalone, pearl, black of clay dots. custom inleg mogelijk op aanvraag
